Mars yörüngesindeki bir Avrupa uzay aracı kısa bir müddet evvel Dünya’ya şifreli bir bildiri göndererek dünya dışı bir zekânın temasını taklit etti.
Binlerce vatandaş, bilim insanı ham dataların çözülmesine yardımcı oldu, lakin bildirinin ömrün yapı taşlarını temsil eden görsel bileşenlerini çözmek bir baba-kız takımının yaklaşık bir yılını aldı.
5 BİNE YAKIN KİŞİ ŞİFREYİ ÇÖZMEYE ÇALIŞTI
2023 yılında, “Uzayda Bir İşaret” kapsamında, Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) ExoMars Trace Gas Orbiter Mars sondası Dünya’ya bir sinyal gönderdi. Sinyal Dünya’daki üç gözlemevi tarafından tespit edildi: Kuzey Kaliforniya’daki Allen Teleskop Dizisi, Robert C. Byrd Green Bank Teleskobu ve İtalya’nın Bologna kenti yakınlarındaki Medicina Radyo Astronomi İstasyonu.
Yaklaşık 5.000 vatandaş bilim insanı, Mars uzay aracından gelen öteki bilgilerle karışık ham bilgileri çözmek ve çıkarmak için global bir Discord sohbeti aracılığıyla işbirliği yaptı.
Verilerin ayıklanması ve görselleştirilmesi yaklaşık 10 gün sürdü; bu işin kolay kısmıydı. Ancak Avrupa Uzay Ajansı iletinin deşifre edilmesinin yaklaşık bir yıl sürdüğünü ve baba-kız ikilisi tarafından başarıldığını duyurdu.
GÜNLERCE TEKRAR TEKRAR DENEDİLER: YILMADILAR!
ESA tarafından yapılan açıklamaya nazaran, Ken ve Keli Chaffin “sezgilerini takip ederek ve simülasyonları saatlerce ve günlerce çalıştırarak” mesajı muvaffakiyetle çözdüler. Görsel ileti durağan değil ve hayatın yapı taşları olan amino asitleri temsil eden beş konfigürasyondan oluşuyor.
Ancak bir sinyalin şifresinin çözülmesi anlaşılmasını garanti etmez. Şifreli ileti deşifre edildiğine nazaran, Chaffin’ler üzere yurttaş bilim insanlarının bildirinin içeriğini yorumlamaya başlamaları ve içinde gizli olan potansiyel manası ortaya çıkarmaya çalışmaları gerekecek.
Projenin tasarımcılarının rastgele bir yorumu doğrulamak ya da reddetmek üzere bir planları yok, lakin halkı fikirlerini sunmaya davet ediyorlar. Bu ortada de Paulis, projenin seyahatini ve iletinin çeşitli yorumlarını yansıtacak bir kitap üzerinde çalışıyor.
PROJENİN EMELİ: MUHTEMEL BİR UZAYLI BİLDİRİSİNDE HALKIN YANSISINI VE BECETİSİNİ ÖLÇMEKTİ
ESA tarafından yayılan sinyal, medya sanatkarı Daniela de Paulis tarafından yürütülen “Uzayda Bir İşaret” isimli sanat projesinin bir kesimiydi. Proje, kaynak olarak bir ESA uzay aracını kullanarak simüle edilmiş bir dünya dışı iletinin canlı olarak iletilmesine odaklanıyor.
Daniela de Paulis bu proje için SETI Enstitüsü, Avrupa Uzay Ajansı, Green Bank Gözlemevi ve İtalya Ulusal Astrofizik Enstitüsü (INAF) ile işbirliği yaptı. Resmi web sitesine nazaran hedef, global Dünya Dışı Zeka Araştırması (SETI) topluluğunu, çeşitli alanlardan uzmanları ve genel halkı iletisi alma, çözme ve yorumlama sürecine dahil etmek.
Gerçek uzaylı kaynaklı bir iletisi yorumlamak, şayet bir ileti alırsak, çok daha sıkıntı olabilir. ExoMars Trace Gas Orbiter’dan Dünya’ya gönderilen üzere simüle edilmiş sinyaller beşerler tarafından üretilmiş olup, kozmosla ilgili kendi algılarımızı ve bağlantı kurma formumuzu yansıtmaktadır. Kavramları manaya ve yorumlama metotlarımızın dünya dışı varlıklarınkiyle örtüşmesi pek mümkün değildir.
Uzaylılarla bağlantı karmaşık bir bulmaca olmaya devam ediyor-ama her arayış bir yerden başlamak zorunda…